Afscheidsrede Lex Bouter: link tussen wetenschappelijke integriteit en Erkennen & Waarderen

Op vrijdag 23 september hield Lex Bouter zijn afscheidsrede bij de VU Amsterdam: Waarom wetenschappelijke integriteit belangrijk is:

Vertrouwen is essentieel voor wetenschappelijk werk. Wanneer wetenschappers elkaar niet kunnen vertrouwen, wordt samenwerking en voortbouwen op eerdere bevindingen onmogelijk. Hetzelfde geldt voor op onderzoek gebaseerde interventies die zijn ontworpen om het individu, de samenleving of de natuurlijke omgeving ten goede te komen. De betrouwbaarheid van onderzoeksresultaten wordt bedreigd wanneer onderzoekers niet hun uiterste best doen en zich bezighouden met twijfelachtige onderzoekspraktijken of erger. Door Open Science praktijken toe te passen, wordt onderzoek transparant en controleerbaar. Alleen dan kan worden geverifieerd of het vertrouwen in onderzoeksresultaten terecht is. Dit zei hoogleraar Methodologie en Integriteit Lex Bouter in zijn afscheidsrede.

Bouter illustreerde de omvang van de problematiek met de resultaten van de Nationale Survey on Research Integrity. Vervolgens liet hij zien waarom onderzoekers regelmatig gedrag vertonen dat de validiteit en betrouwbaarheid van hun werk schaadt. Helaas is wat goed is voor de kwaliteit en de geloofwaardigheid van onderzoek, niet altijd goed voor een wetenschappelijke carrière. Het omgaan met dit dilemma hangt af van hoe deugdzaam de onderzoeker in kwestie is, maar ook in belangrijke mate van het lokale onderzoeksklimaat en de perverse prikkels in het functioneren van het onderzoek systeem.

Bouter liet zien wat de belangrijkste oorzaken zijn van wetenschappelijk wangedrag en twijfelachtige onderzoekspraktijken en wat onderzoeksinstituten, financiers van onderzoek en wetenschappelijke tijdschriften kunnen doen om de wetenschappelijke integriteit te bevorderen. Hij hield een pleidooi voor open data, open methoden en open peer review. Daarnaast drong Bouter aan op hervorming van de wijze waarop onderzoekers worden beoordeeld in het kader van subsidieaanvragen en loopbaanstappen. En dit is natuurlijk een mooie link naar Erkennen & Waarderen.

Bron van bovenstaande tekst: https://vu.nl/nl/agenda/2022/afscheid-prof-dr-l-m-bouter

Volledige tekst van de afscheidsrede